تراش منوال

دستگاه تراش یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای فناوری صنعتی است که با دقت و قدرت فراوان‌، قطعات خام را به قطعات دقیق و مفیدی برای صنایع مختلف تبدیل می‌کند‌‌. این دستگاه‌ها نمادی از پیشرفت تکنولوژی در حوزه‌ی صنعت است و به عنوان یکی از اصلی‌ترین ابزارهای کاربردی در هر کارگاه یا کارخانه‌ای شناخته می‌شوند‌‌.

در طول تاریخ دستگاه‌های تراش تحولات بسیاری را تجربه کرده‌اند‌‌؛ از تراشی دستی تا ماشین‌های کامپیوتری پیشرفته که هم اکنون به کمک آن‌ها قطعات با دقت بالا و به سرعت تولید می‌شوند‌‌‌. بررسی تاریخچه این دستگاه‌ها نشان می‌دهد که چگونه از ابتکارات اولیه تا تکنولوژی‌های پیشرفته امروزی‌‌، دنیای صنعت را تغییر داده‌اند‌‌.

در این مقاله به بررسی دنیای دستگاه‌های تراش و انواع و کاربردهای آن‌ها‌‌، به همراه تاریخچه‌ی این اختراع چشمگیر پرداخته‌ایم‌‌. هدف ما ارائه‌ی یک بررسی جامع و جذاب برای علاقمندان به صنایع تولیدی و فناوری است‌‌.

تصویری از دستگاه تراش منوال

دستگاه تراش چیست‌؟

تراشکاری یکی از رایج‌ترین روش‌های ساخت قطعات استوانه‌ای یا مخروطی است‌. این فرآیند با استفاده از دستگاه تراش انجام می‌شود که با چرخاندن قطعه کار و نفوذ ابزار به آن‌، عملیات‌های مختلفی هم‌چون روتراشی‌، کف‌تراشی‌، شیارزنی و … را انجام می‌دهد‌. دستگاه تراش دارای دقت و سرعت بالا برای ساخت قطعاتی مانند شفت‌، پیچ‌، قطعات مدور و بادامک‌ها است‌.

کاربرد دستگاه تراش

همان‌طور که در بخش‌های قبلی اشاره شد‌‌، دستگاه تراش منوال به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در صنایع مختلف‌‌، نقش بی‌بدیلی در ساخت و تولید قطعات با اشکال و ابعاد پیچیده ایفا می‌کند‌‌.

در ادامه به برخی از مهم‌ترین کاربردهای این دستگاه در صنایع مختلف می‌پردازیم‌.

کاربرد دستگاه تراش در صنعت خودرو

در ساخت خودروها دستگاه‌های تراش CNC برای تراشیدن و شکل دادن قطعات دقیق مانند میل‌لنگ‌، پیستون‌، سوپاپ‌، دنده‌ها و قطعات دیگر استفاده می‌شود‌.

کاربرد دستگاه تراش در صنعت هوافضا

در صنایع پروازی دستگاه‌های تراش CNC برای ساخت قطعاتی از قبیل پره‌های توربین‌، شاسی هواپیما و قطعات موتور هواپیما و موشک با دقت و ظرافت بسیار بالا استفاده می‌شوند‌.

کاربرد دستگاه تراش در صنعت نفت و گاز

در صنعت نفت و گاز‌، دستگاه‌های تراش CNC برای ساخت قطعاتی از قبیل مته‌های حفاری‌، لوله‌های جدار چاه و شیرها و اتصالات با دقت و کیفیت بالا به کار می‌روند‌.

سایر کاربردهای دستگاه تراش منوال

دستگاه‌های تراش CNC در صنایع مختلفی از جمله صنعت ریلی‌، صنعت برق‌، صنعت قالب‌سازی‌، صنعت تجهیزات پزشکی‌، صنعت اسباب‌بازی و لوازم خانگی نیز به کار می‌روند‌. از پیچ و مهره‌های ظریف عینک‌ها تا شاسی گوشی‌های هوشمند همگی از دستگاه‌های تراش ساخته شده‌اند‌.

اجزای دستگاه تراش منوال

ماشین‌های تراش در انواع مختلفی طراحی و ساخته می شوند که از نظر استحکام‌‌، ابعاد‌‌، نوع جعبه دنده و موتور متفاوت هستند‌‌؛ اما شیوه عملکرد تمامی آنها یکسان است و در ادامه بررسی می‌شود‌‌.

اجزای دستگاه تراش منوال

تجهیزات دستگاه تراش در دو بخش سر دستگاه (پیش دستگاه) و بستر دستگاه طبقه‌بندی می‌شوند‌‌.

 سر دستگاه یا (HeadStock) شامل کلیدهای کنترل

سر دستگاه یا  (HeadStock )شامل کلیدهای کنترل‌، تابلو برق‌، کلیدهای روشن و خاموش‌، محور چرخشی موتور (اسپیندل)‌، اهرم‌های تنظیم سرعت موتور و جعبه دنده پیشری است‌. ملاک تعیین جهات چپ و راست دستگاه تراش زمانی است که اپراتور به اهرم‌ها و کلیدهای دستگاه دسترسی دارد‌؛ در این حالت دست راست او هم جهت با سمت راست دستگاه است‌.

سه نظام یا چهار نظام (Chuck) برای قرارگیری قطعه کار

برای نگهداری قطعه کار از سه یا چهار فک متحرک استفاده می‌شود که روی یک قطعه ی استوانه‌ای باز و بسته شده و به ترتیب سه نظام (Three Jaws Chuck) و چهار نظام (Four Jaws Chuck) نامیده می‌شوند‌‌.

سه نظام (Three Jaws Chuck)

در سه نظام‌، قطعه کار توسط سه فک متحرک قرار داده می‌شود‌. ابتدا فک‌ها باز می‌شوند و از هم فاصله گرفته تا قطعه در میان آن‌ها قرار بگیرد‌. سپس با بسته شدن آن‌ها، گیره بندی کامل انجام می‌شود. در این نوع عملیات باز و بسته شدن تمام فک‌ها به صورت هم‌زمان است تا قطعه به راحتی در مرکز موقعیت‌دهی شود و سرعت گیره‌بندی افزایش یابد‌.

چهارنظام (Four Jaws Chuck)

سه نظام برای قطعات غیردوار مناسب نیست و باعث افزایش احتمال رهایش قطعه می‌شود‌. برای قطعات غیردوار مانند چهارگوش یا شش گوش‌، استفاده از چهار نظام ضروری است که در دوحالت مختلف عرضه می‌شود.

• در حالت اول از مکانیزم ارشمیدس استفاده شده و همه چهار فک به طور هم‌زمان باز و بسته می‌شوند‌.
• در حالت بعدی هر فک بصورت مستقل باز و بسته می‌شود تا امکان گیره بندی قطعات غیرمتقارن‌‌، یا موقعیت‌دهی خارج از مرکز قطعات متقارن وجود داشته باشد‌‌.

محور چرخشی یا اسپیندل (Spindle) و جعبه دنده

در تراشکاری‌‌، قطعه کار چرخش و ابزار به آن نفوذ می‌کند‌. برای نگه‌داری قطعه‌، از سه نظام یا چهار نظام استفاده می‌شود که روی محور چرخان قرار می‌گیرند (اسپیندل)‌. سرعت اسپیندل قابل تنظیم است تا اپراتور بتواند سرعت را با کمک اهرم‌های کنترلی تنظیم کند‌.

تجهیزات الکترونیکی و دکمه های خاموش و روشن دستگاه

تابلو برق دستگاه و سایر تجهیزات الکترونیکی در بخش سر دستگاه قرار گرفته‌اند‌‌. برای روشن کردن دستگاه کلید برقراری جریان برق را فعال کرده و کلید روشن شدن دستگاه را فشار دهید‌‌.

تنظیم  کننده‌ی جهت حرکت ابزار یا (Feed Selector)

این اهرم برای تنظیم جهت حرکت ابزار از راست به چپ یا چپ به راست مورد استفاده قرار می گیرد‌‌.

بستر دستگاه یا (Bed)

در بخش دوم میز کار یا ( Bed‌)، ساپورت‌ها و مرغک از طریق پیچ و مهره متصل می‌شوند‌. این مرغک و ساپورت‌ها بر روی ریل‌های مشابه ریل قرار دارند که به عنوان ریل مسیر یا (Guide way) شناخته می‌شوند و قابلیت جابجایی دارند‌.

نگهدارنده ساپورت‌ها (دستگاه حامل ساپورت)

این مجموعه شامل جعبه دنده‌ای مستقل برای حرکات ابزار در جهات مختلف‌، ابزارگیر و ساپورت‌ها است که در تصویر مشاهده می‌کنید:

• ابزارگیر یا (Tool Post): ابزار باربرداری از قطعه کار را بر عهده دارد و باید به‌طور محکم و مقید در موقعیت خود قرار گیرد‌. برای این منظور از ابزارگیر استفاده می‌شود‌. همان‌طور که در تصویر می‌بینید موقعیت قرارگیری ابزارگیر در بالای ساپورت فوقانی است‌، ساپورت های پایینی موقعیت دقیق ابزار را تعیین خواهند کرد‌‌.
• ساپورت فوقانی: ساپورت فوقانی دو کاربرد اساسی دارد. اولاً با استفاده از سنجه دقیق‌، ابزار را به سمت جلو یا عقب حرکت داده و باردهی را انجام می‌دهد‌. دوماً می‌تواند زاویه باردهی را از یک الی ۱۸۰درجه تنظیم کند‌.
• ساپورت عرضی: برای جابجایی عرضی ابزار و ساپورت فوقانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و همان‌طور که در شکل مشخص است دقیقا زیر ساپورت فوقانی قرار دارد‌‌.
• ساپورت طولی: برای جابجایی ابزار‌‌، ساپورت فوقانی و ساپورت عرضی در راستای طولی استفاده می‌شود که ممکن است خودکار یا دستی باشد‌‌.
• تکیهگاه یا (Saddle):  به ناحیه‌ای  که ساپورت طولی روی آن قرار می‌گیرد‌‌، تکیه گاه مجموعه‌ی ساپورت می‌گویند‌‌.
• جعبه دنده ساپوت ها: برای جابجایی ساپورت های عرضی و طولی استفاده می‌شود‌‌.

دستگاه مرغک

دستگاه مرغک یا (Tailstock‌)‌، مرغکی است که درون یک محفظه قرار گرفته و با دستگیره به صورت محوری جابجا می‌شود‌. کاربردهای اصلی آن شامل تراشکاری قطعات بلند‌، سوراخ‌کاری پیشنانی قطعات و لنگ‌تراشی است‌.

انواع دسته بندی‌های دستگاه تراش

دسته‌بندی دستگاه‌های تراش بر اساس نوع تراش‌‌، یکی از رایج‌ترین روش‌های طبقه‌بندی این دستگاه‌ها است‌‌. در این روش‌‌، دستگاه‌ها بر اساس نوع عملیات تراشکاری که می‌توان با آن‌ها انجام داد‌‌، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند‌.

برخی از مهم‌ترین دسته‌های دستگاه‌های تراش بر اساس نوع تراش عبارت‌اند از:

تراش‌های مرکزی

یکی از انواع دستگاه تراش دستگاه‌‌های تراش مرکزی هستند که در ادامه ویژگی‌های آن‌ها را بررسی می‌کنیم‌.

• رایج‌ترین نوع دستگاه تراش است‌‌.
• انجام طیف گسترده‌ای از عملیات تراشکاری مانند تراشیدن سطوح خارجی و داخلی‌‌، شیارزنی‌‌، رزوه‌زنی‌‌، مخروط ‌تراشی و…
• مناسب برای قطعات کار با اشکال مختلف است‌.

دستگاه تراش قائم تراش

دستگاه تراش قائم تراش نوع خاصی از دستگاه‌های تراش است که ویژگی‌های آن در زیر آمده است‌.

• مناسب برای قطعات کار بزرگ و سنگین که نمی‌توان آن‌ها را به راحتی در دستگاه‌های تراش مرکزی نصب کرد‌‌.
• محور اصلی دستگاه به حالت عمودی قرار گرفته است.
• مناسب برای انجام تراشکاری‌های عمودی‌‌، سوراخ‌کاری و …است‌.

تراش‌های تخت‌خواب شیب‌دار

امکانات و ویژگی‌های دستگاه تراش تخت‌خواب شیب دار عبارت است از‌:

• دارای یک تخت‌خواب که می‌توان آن را در زاویه‌های مختلف شیب داد.
• مناسب برای تراشکاری قطعات مخروطی و فرم‌دار است.
• انجام عملیات تراشکاری مانند تراشیدن سطوح خارجی و داخلی‌‌، شیارزنی و…

تراش کاروسل

ویژگی ها و مشخصه های این نمونه از دستگاه‌ها عبارتند از:

• مناسب جهت قطعات کار با اشکال سخت و ابعاد بزرگ است‌.
• قطعه کار روی یک صفحه گرد بزرگ (کاروسل) نصب می‌شود‌.
• انجام عملیات تراشکاری مانند تراشیدن سطوح خارجی‌‌، سوراخ‌کاری و‌… است‌.

تراش‌های رزوه‌زنی

کاربرد این گونه از دستگاه‌ها‌:

• مخصوص تراشیدن رزوه روی قطعات است‌.
• انواع مختلفی مانند تراش‌های رزوه‌زنی دستی‌‌، نیمه‌اتوماتیک وCNCدارد‌.
• مناسب برای تولید انبوه قطعات رزوه‌داراست‌.

کپی تراش

این دستگاه‌ها کاربرد هایی از این قبلیل دارند‌:

• مناسب برای کپی‌برداری از یک نمونه یا الگو می‌باشد‌.
• دارای یک ابزار برش که مسیر حرکت آن توسط نمونه یا الگو کنترل می‌شود‌.
• مناسب برای تولید قطعات با اشکال پیچیده است‌.

تراش‌های پیشانی‌تراش

این گونه از دستگاه تراش چنین کاربرد‌ها و ویژگی‌هایی رادارد:

• مناسب برای تراشیدن سطوح صاف و بزرگ است‌‍‌.
• دارای یک ابزار برش پهن که در عرض قطعه کار حرکت می‌کند‌.
• مناسب برای قطعات کار با ابعاد بزرگ است‌‌.

مکانیزم بار برداری و کار دستگاه تراش

دستگاه های تراش قابلیت اجرای فرآیندهای متفاوتی در ساخت قطعات دارند که در این بخش معرفی خواهند شد‌‌.

روش باربردای دستگاه تراش منوال

پیشانی تراشی یا کف تراشی یا (Facing)

پیشانی تراشی‌، که به کف تراشی هم معروف است از ابتدا و انتهای قطعه کار پیشانی را برش می‌دهد تا طول قطعه کاهش یابد یا سطح پیشانی آن عمود شود‌. برای این کار ابزار باید با زاویه‌ای تقریباً ۳۰ تا ۳۵ درجه به پیشانی قطعه متمایل شود‌.

روتراشی یا (Turning)

براده برداری از سطوح خارجی قطعات روتراشی نامیده می‌شود که یکی از پرکاربرد‌‌‌‌ترین فرآیندهای دستگاه های تراش محسوب می‌شود‌‌.

این عملیات به دو صورت خشن کاری و پرداخت‌کاری انجام می‌شود که در حالت اول عمق برش و میزان پیشروی زیاد و سرعت براده برداری کم انتخاب می‌شود‌ و در حالت دوم عمق برش و نرخ پیشروی اندک اما سرعت براده برداری زیاد است‌‌.

یادآوری: سرعت زیاد براده برداری در افزایش صافی سطح موثر است‌‌.

نکته: پرداخت‌کاری آخرین مرحله‌ی ماشین‌کاری است تا نهایتا سطح قطعه کیفیت مطلوبی داشته باشد‌‌.

داخل تراشی یا (Boring)

براده‌برداری‌، پرداخت‌، ایجاد دندانه و افزایش قطر از داخل سوراخ یا حفره‌ای که در تراشی ایجاد شده است،‌ از دستگاه داخل‌تراش استفاده می‌کند‌. مته‌های سوراخ‌کاری قطر پیوسته‌ای ندارند‌؛ بنابراین برای ایجاد سوراخ‌هایی با اندازه‌های غیرمعمول‌، ابتدا یک سوراخ با قطر معمول مته‌زنی شده و سپس با داخل‌تراش به قطر نهایی دلخواه افزایش می‌یابد‌.

مخروط تراشی یا (Taper Turning)

مخروط تراشی یکی از فرآیندهای تراش کاری قطعه استوانه‌ای است که روی سطح بیرونی و قسمت داخلی قطعه کار انجام می‌شود‌. مخروط تراشی به چهار روش توسط دستگاه تراش انجام می‌شود‌. از جمله‌:

• روش اول:  انحراف ساپورت فوقانی

در این حالت زاویه ی ساپورت فوقانی متناسب با زاویه ی راس مخروط تنظیم شده و با پیشروی ابزار مخروط زنی انجام می‌شود و از آنجایی که این ساپورت خودکار نیست‌، از کیفیت ماشین‌کاری کاسته می‌شود‌‌.

با توجه به محدود بودن طول کورس ساپورت‌‌، این روش برای مخروط‌هایی با طول بیشتر قابل اجرا نیست‌‌.

• روش دوم‌: انحراف مرغک

در این روش مرغک و قطعه کار نسبت به محور اصلی دستگاه بصورت زاویه دار موقعیت‌دهی می‌شوند‌‌، محدودیت طول وجود ندارد و با وجود حرکت اتوماتیک ساپورت طولی کیفیت سطح بالاتر است اما برای زوایای زیاد قابل استفاده نیست‌‌.

• روش سوم‌: استفاده از خط کش راهنما

این روش برای تولید انبوه قطعات مخروطی با حداکثر زاویه راس ۳۰ درجه استفاده می‌شود‌. خط کش راهنما روی بستر نصب شده و با حرکت ساپورت طولی‌، ساپورت عرضی نیز حرکت می‌کند تا تراش بصورت مخروطی انجام شود‌.

• روش چهارم‌: استفاده از تیغه های مخروط تراشی

تیغه های مخروط تراشی لبه ای با زاویه ی راس مخروط دارند و مخروط تراشی تحت زوایای بزرگ و طول کم مورد استفاده قرار می‌گیرند‌‌.

پیچ تراشی یا رزوه زنی ( Threading)

بسیاری از قطعات شامل سطوح خارجی یا داخلی رزوه دار هستند‌‌ و دستگاه‌های تراش قابلیت رزوه تراشی دستی و اتوماتیک را برای هر دو پیچ متری و اینچی دارند‌‌.

رزوه تراشی برای تولید انبوه چندان کاربردی نیست و از شکل‌دهی رزوه بجای آن استفاده می‌شود‌.

آج زنی یا (Knurling)

برای افزایش اصطکاک و جلوگیری از رها شدن قطعات‌، نواحی خاصی توسط دست گرفته می‌شوند و با استفاده از ابزار آج‌زنی‌، آج‌ها بر روی سطح مورد نظر قطعه ایجاد می‌شوند‌.

در صورت تمایل می‌توانید ویدئوی فرآیند عاج زنی را مشاهده نمایید.

آج‌ها به دو دسته‌ی مستقیم و راست دندانه و چپ دندانه تقسیم می‌شوند‌. آج‌های مستقیم دندانه‌های موازی با یکدیگر دارند و آج‌های راست دندانه و چپ دندانه دندانه‌ها به سمت چپ یا راست تمایل دارند‌. علاوه بر این آج‌ها می‌توانند مقعر یا محدب باشند که به ترتیب برای قطعات محدب و مقعر استفاده می‌شوند‌. در این عملیات با فشار قرقره بر روی سطح قطعه‌، فرورفتگی‌ها و برجستگی‌هایی در سطح قطعه شکل می‌گیرد که مجموعاً شکل آج را روی سطح قطعه کار به وجود می‌آورد‌.

سوراخ‌کاری یا (Drilling)

با استفاده از دستگاه مرغک امکان ایجاد سوراخ در پیشانی قطعه کار وجود دارد‌‌، به صورتی که مته در دستگاه مرغک جای گرفته و حین چرخش قطعه کار توسط چرخ دستی باردهی می‌شود‌‌.

ایجاد سوراخ‌های کانتربور

برای قرار گیری کلگی پیچ در پوسته ی قطعات از سوراخ‌های کانتربور استفاده می‌شود که برای ایجاد آن دستگاه تراش قابل استفاده است‌‌.

لبه زنی یا (chamfering)

زاویه دار کردن لبه های تیز قطعات مدور توسط دستگاه تراش قابل انجام است و (Chamfering) نامیده می‌شود‌‌.

شیارزنی یا (Grooving)

در شیارزنی با دستگاه تراش‌، از ابزارهایی با عرض اندک استفاده می‌شود که نیازمند تجهیزات کمکی برای موقعیت‌دهی در ابزارگیر هستند‌.

برقوزنی یا (Reaming) 

در دستگاه تراش‌‌، نصب برقو بجای مرغک و افزایش قطر یا صافی سطح سوراخ روی پیشانی قطعه کار امکان‌پذیر است‌‌.

برشکاری یا (Parting off)

برشکاری قطعات توسط دستگاه تراش امکان‌پذیر می‌باشد که به نوعی همان شیار زنی با عمق بیشتر است‌‌.

فرم دهی یا (Forming)

در شرایط خاص‌، دستگاه تراش می‌تواند برای شکل‌دهی قطعات استفاده شود‌. در این روش ابزار با کانتور موردنظر بر روی قطعه کار در حال چرخش فشرده می‌شود تا قطعه شکل مطابق با کانتور آن اخذ کند‌.

دسته‌های کنترل دستگاه تراش منوال

دستگاه تراش منوال‌؛ دستگاهی پر‌کاربرد در صنعت قطعات فلزی‌

دستگاه تراش منوال بخش مهمی از دنیای صنعت مدرن است‌‌. از خودروها و هواپیماها گرفته تا لوازم خانگی و ابزارآلات‌‌، همه و همه به قطعات فلزی با ابعاد و اشکال مختلف وابسته‌اند‌‌. در این میان‌ دستگاه تراش به عنوان یکی از ابزارهای مادر‌‌، نقشی کلیدی در ایجاد این قطعات ایفا می‌کند‌‌.

دستگاه تراش منوال‌‌، نوعی از دستگاه‌های تراش بوده که به وسیله‌ی نیروی دست کار می‌کند‌. این دستگاه‌ها به دلیل سادگی و قیمت مناسب‌‌، در کارگاه‌های کوچک و برای تولید قطعات با ظرافت بالا کاربرد فراوانی دارند‌‌. سادگی‌‌، قیمت مناسب و انعطاف‌پذیری‌‌، دستگاه تراش منوال آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای کارگاه‌های کوچک و تولیدکنندگان قطعات فلزی ظریف تبدیل کرده است‌‌.

در کل دستگاه تراش منوال با توجه به قابلیت‌های دقت و کنترل دقیقی که دارد‌‌، می‌تواند در تولید انواع مختلفی از قطعات و ابزارها در صنایع مختلف کاربرد‌های فراونی داشته باشد‌‌.

خرید دستگاه تراش منوال در آرمان سی ان سی

ما در شرکت مهندسی آرمان صنعت زنده رود با داشتن تنوع بالا در دستگاه‌های تراش مختلف می توانیم دستگاه تراش مورد نیاز شما را با بهترین قیمت و بالا‌ترین کیفیت برای شما تامین کنیم‌. همچنین مراحل آموزش کار با دستگاه تراش منوال را نیز به شما و اپراتور‌های دستگاه آموزش می‌دهیم‌. هدف ما در آرمان سی ان سی ارائه بهترین دستگاه تراش به شما عزیزان است‌. برای استعلام قیمت و دریافت موجودی می‌توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید یا در صفحات محصول با وارد کردن شماره تماس خود‌، قیمت دستگاه تراش مد نظر خود را مشاهده کنید‌.